เทคนิคการสืบค้นสารสนเทศผ่านระบบออนไลน์

 เทคนิคการสืบค้นสารสนเทศผ่านระบบออนไลน์

 

         ปัจจุบันสารสนเทศที่จัดเก็บผ่านระบบออนไลน์มีมากขึ้นตามกระแสของเทคโนโลยี ที่เปลี่ยนไป ทรัพยากรสารสนเทศต่างๆ ไม่ว่าจะเป็น หนังสือ วารสาร หรือ สื่ออิเล็กทรอนิกส์อื่นๆ ก็ได้รับการจัดเก็บแบบออนไลน์ทั้งสิ้น การสืบค้นสารสนเทศจึงจำเป็นต้องมีเทคนิคเพื่อให้ได้ข้อมูลที่กระชับ ตรงกับความต้องการมากขึ้น ดังนั้นเราจึงขอเสนอเทคนิคการสืบค้นสารสนเทศที่ทำให้การค้นหามีประสิทธิภาพ ได้ข้อมูลตรงตามความต้องการมากขึ้น เรามาดูกันเลยว่ามีแนวทางการสืบค้นอะไรกันบ้าง

1. สิ่งที่กำลังค้นคืออะไร ?
นับว่าเป็นสิ่งสำคัญมากเนื่องจากการสืบค้นสารสนเทศผ่านระบบออนไลน์จำเป็น ต้องทราบจุดมุ่งหมายเพื่อให้ได้มาซึ่งสารสนเทศที่ต้องการ ถ้าเราทราบความต้องการแล้วให้เราทำการลิสต์คำสำคัญต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับเนื้อหาที่เราจะทำออกมาก่อนให้มากที่สุด เช่น ถ้าเราต้องการจะทำงานวิจัยเรื่อง “I/O Technology in PC based on SUN SPARC, IBM RISC, Intel Itanium Series” เมือไรได้เป้าหมายและเรื่องที่เราจะสืบค้นมา สิ่งที่ต้องทำ คือ ให้ลิสต์คำสำคัญที่เกี่ยวข้องกับหัวข้อที่ต้องการสืบค้นให้ได้มากที่สุด เช่น Input Output Technology, SUN SPARC Architecture, RISC IBM, Reduce Instruction Set IBM, Intel Itanium Series architecture เป็นต้น

2. แหล่งสารสนเทศตามสาขาที่เราต้องการมีอะไรบ้าง ?
เมื่อได้คำที่เกี่ยวข้องกับเรื่องที่เราต้องการจะค้นแล้ว ต่อไปให้ทำการสำรวจแหล่งข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับสขาที่เราค้น เช่น ถ้าเป็นด้านเทคโนโลยีสารสนเทศ ก็จะใช้ ฐานข้อมูล ACM, ฐานข้อมูล IEEE, ฐานข้อมูล Emerald, ฐานข้อมูล Wiley, ฐานข้อมูล Net Library เป็นต้น หรือ จะเป็น Search Engine อย่าง Google และตัวอื่นๆก็ได้ แต่การค้นหาจาก Search Engine จะทำให้ได้ข้อมูลที่เป็นขยะมาก ดังนั้นควรจะใช้ฐานข้อมูลที่ห้องสมุดบอกรับดีกว่าเนื่องจากให้ข้อมูลที่น่า เชื่อถือและข้อมูลทั้งหมดผ่านการตรวจสอบโดยคณะกรรมการผู้เชี่ยวชาญของแต่ละสาขา

3. ดำเนินการสืบค้นข้อมูลตามหัวข้อที่ต้องการ
สำหรับเทคนิคการสืบค้นสารสนเทศผ่านฐานข้อมูลออนไลน์มีดังนี้

1. การสืบค้นอย่างรวดเร็ว (Basic Search / Quick Search)
เป็นการสืบค้นอย่างรวดเร็ว เอาข้อมูลกว้างๆที่เกี่ยวกับเรื่องที่เรากำลังสืบค้น อาจจะค้นหา จาก ชื่อเรื่อง ชื่อผู้แต่ง หัวเรื่อง คำสำคัญ เป็นต้น

2. การสืบค้นขั้นสูง (Advanced Search)
เป็นการสืบค้นข้อมูลที่เจาะจงมากขึ้น เช่น เจาะจงช่วงที่ต้องการ เจาะจงเฉพาะสิ่งพิมพ์ที่ต้องการ หรือ การค้นแบบผสมคำค้น เป็นต้น ซึ่งเทคนิคการสืบค้นแบบผสมคำค้นหรือ Boolean เป็นเทคนิคที่ฐานข้อมูลมีทุกฐาน ซึ่งมีรายลเอียดดังนี้

การค้นแบบผสมคำค้นหรือ Boolean  เป็นการผสมคำค้นกับตัวเชื่อมต่างๆ เช่น
- AND : ผลการค้นจะปรากฏคำค้นที่ใส่ไปทั้งสองคำ
ตัวอย่าง: Input Technology AND IBM RISC
ผลลัพธ์ที่ได้ : ผลการค้นจะปรากฏคำค้นที่ใส่ไปทั้งสองคำ เช่น Input Technology on IBM RISC

- OR : ผลการค้นจะปรากฏคำค้นที่ใส่ไปคำไดคำหนึ่งเท่านั้น
ตัวอย่าง : SPARC Architecture OR Output Technology
ผลลัพธ์ที่ได้ : ผลการค้นจะปรากฏคำค้นที่ใส่คำใดคำหนึ่ง หรือ ทั้งสองคำ เช่น Output Technology Architecture based on Intel Centrino หรืออาจจะได้ Output Technology based on SPARC Architecture in Database Query

- NOT : ตัดคำค้นที่ไม่ต้องการแสดงออกไป ทำให้ผลการค้นแคบลง เฉพาะเจาะจงมากขึ้น
ตัวอย่าง (ก่อนใช้ NOT) : SPARC Architecture AND Output Technology
ผลลัพธ์ที่ได้ : Output Technology based on SPARC Architecture in Database Query
ตัวอย่าง (หลังใช้ NOT) : (SPARC Architecture AND Output Technology) NOT “Database Query”
ผลลัพธ์ที่ได้ : Output Technology based on SPARC Architecture

3. เทคนิคเพิ่มเติม
การใช้ “-------“ จะมีประโยชน์ตอนที่เราต้องการค้นหาคำที่เป็นกลุ่มคำ แต่ต้องการให้ระบบตีความคำ นั้นเป็นชื่อเดียวกัน เช่น “Database Query” ก็จะหมายถึง Database Query ไม่ใช่ Database และ Query
การใช้วงเล็บ (----) จะมีประโยชน์เพื่อควบคุมผลการค้นให้แสดงตามลำดับในกรณีที่ใช้คำเชื่อม มากๆ และต้องการเงื่อนไขที่เจาะจงมากขึ้น เช่น
(SPARC Architecture AND Output Technology) NOT “Database Query” จะหมายความว่า ให้เอาเฉพาะเรื่องที่เกี่ยวข้องกับ SPARC Architecture และ Output Technology แต่ไม่ต้องการเรื่อง Database Query